۱۳۹۲ اسفند ۲۵, یکشنبه

مختصری از قاجارها

یران در زمان حکمرانی قاجارها درگیر جنگ‌های متعددی شد و بخش‌های زیادی از خاک خود را به‌ویژه به روسیه از دست داد. دودمان قاجار در تاریخ ایران به بی‌کفایتی مشهور است و در این دوره اقتصاد ایران رو به قهقرا گذاشت.
سردودمانت قاجاریه مربوط به یکی از طایفه‌های ترک اغوز شمال شرق ایران به نام ایل قاجار بود که بر اثر یورش مغول از آسیای میانه به ایران آمدند. آنان ابتدا در پیرامون ارمنستان ساکن شدند که شاه عباس بزرگ یک دسته از آنان را در استرآباد (گرگان امروزی) ساکن کرد و حکومت قاجاریه نیز از قاجارهای استرآباد تشکیل یافته‌است. قبیله قاجار یکی از قبایل قزلباش بود که ارتش صفوی محسوب می‌شد
البته عوامل محيطي و.,.,.,., باعث مصيبتهاي دوران قاجارشده است'فشار روس وانكليس و.,.,
هنگامی که تیمور گورکانی به این نقطه تاخت، قبایل ترک بسیاری از جمله قاجارها و دیگر کوچندگان را به بند کشید و قصد بازگرداندن آنها به آسیای میانه را داشت. ولی آنها به خواهش خواجه علی سیاهپوش - صوفی خانقاه صفوی - آزاد شدند که این موضوع باعث شیعه شدن آنان و ارادتشان به خاندان صفوی شد. پس از آن قاجارها یکی از سازندگان سپاه قزلباش شدند.
ترويج صوفي كري وادامه ي جنكهاي حيدري ونعمتي'تربيت جاسوسان درسطح كشور'وخيلي مسائل ديكر'البته هجوم غرب وشرق به ايران وطمع به داشته هاوذخائر ما'ودشمنان'جنان حول سلاطين قاجار روكرفتن كه عملا'حضورشان فقط صرف خودشان بود'ولي  نكات مثبتي هم داشتند'مانند حضورقائم مقام فراهاني''زحمات عباس ميرزا'اقدامات اميركبير
البته که خوبی های هم داشتن ولی من حیث المجموع ضررهای که بر پیکره این آب و خاک زدندند هیچگاه قابل حبران نیست

 اﯾﺮان
 در زﻣﺎن اﯾﻦ دودﻣﺎن ﺑﺎ دﻧﯿﺎی ﻏﺮب آﺷﻨﺎ ﮔﺮدﯾﺪ . اوﻟﯿﻦ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪﻫﺎی
 ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺒﻮه ، ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ ، ﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ، ﺗﻠﮕﺮاف
 ، ﺗﻠﻔﻦ ، ﭼﺮاغ ﺑﺮق ، ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﻣﺪرن ، راﻫﺴﺎزی ﻣﺪرن
 ، ﺧﻂ آﻫﻦ ، ﺳﺎﻟﻦ اﭘﺮا ) ﮐﻪ ﺑﻌﺪا ً ﺑﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺗﻌﺬﯾﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی
 داد (، ﻣﺪارس ﻓﻨﯽ ﺑﻪ روش ﻣﺪرن از) ﺟﻤﻠﻪ دارﻟﻔﻨﻮن
 ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ اﻣﯿﺮ ﮐﺒﯿﺮ ﺑﻨﯿﺎد ﮔﺮدﯾﺪ (، و اﻋﺰام اوﻟﯿﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ
 از داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪ اروﭘﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺼﯿﻞ در ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی
 ﭘﺰﺷﮑﯽ و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ در زﻣﺎن اﯾﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ .

مختصری از دودمان صفویه

دوره صفویه از مهم‌ترین دوران تاریخی ایران به شمار می‌آید، چرا که با گذشت نهصد سال پس از نابودی شاهنشاهی ساسانیان ؛ یک فرمانروایی پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی نماید. بعد از اسلام، چندین پادشاهی ایرانی مانند صفاریان، سامانیان، آل بویه و سربداران ساخته شدند، لیکن هیچ‌کدام نتوانستند تمام ایران را زیر پوشش خود قرار دهند و میان مردم ایران یکپارچگی پدید آورند.این دوره یکی از سه مرحله دوران اسلام و دوره اوج تمدن اسلامی است
ایران در دوره صفوی در زمینه مسائل نظامی، فقه شیعه، و هنر (معماری، خوشنویسی، و نقاشی) پیشرفت شایانی نمود. از سرداران جنگی نامدار این دوره می‌توان قرچقای خان، الله‌وردی خان، و امامقلی خان را نام برد که هر سه از سرداران شاه عباس یکم بودند. از فقیهان و دانشمندان نامی در این دوره میرداماد، فیض کاشانی، شیخ بهایی، ملاصدرا، و علامه مجلسی نام‌ور هستند. هنرمندان نامدار این دوره نیز رضا عباسی، علیرضا عباسی، میرعماد، و آقامیرک هستند.از شاعران بزرگ و نامدار این دوره میتوان به وحشی بافقی، صائب تبریزی، محتشم کاشانی و میر رضی آرتیمانی اشاره کرد صفویان همواره بزرگترین سد در برابر ترکان عثمانی بودند و اندیشه‌ی بازپس‌گیری مرزهای هخامنشیان و اشکانیان و ساسانیان را داشتند. صفویان در جنگ‌های خود با عثمانی‌ها همواره با نام ایران می‌جنگیدند. ترکان عثمانی تا پیش از بیرون رانده شدنشان به دست شاه عباس بزرگ، آذربایجان و قفقاز را به اشغال درآورده و از مردمان این سامان کشتار فراوانی کردند. صفویان فرهنگ، هنر، موسیقی، معماری ایرانی و ادبیات پارسی را گسترش می‌دادند و سرانجام شاه عباس پایتخت خود را به اصفهان جابجا کرد.
در دوره صفوی کتاب‌ها و رساله‌های متعددی به زبان فارسی ساده نوشته شد. با این اقدام، درک اصول دین و مسائل شرعی، از انحصار عربی دانان خارج شد و بسیاری از گروه‌های متوسط و پایین جامعه که سواد خواندن و نوشتن فارسی را داشتند هم، توانستند از این اطلاعات استفاده کنند.
در دوران صفویه کتاب‌های تاریخی بسیاری دربارهٔ این دودمان به نگارش در آمد که مهم‌ترین آنها عبارتند از: صفوةالصفا، عالم‌آرای امینی، حبیب‌السیر، فتوحات شاهی، بدایع‌الوقایع، تاریخ شاه اسماعیل و شاه طهماسب، تحفه سامی، تاریخ رشیدی، احسن‌التواریخ، خلاصةالتواریخ، عالم‌آرای عباسی، خلاصةالسیر، قصص‌الخاقانی، خلدبرین، عالم‌آرای شاه اسماعیل، زبدةالتواریخ، تذکرةالملوک، تاریخ حزین و ...

جدا از این نسک‌ها، منشات و سفرنامه‌های بسیاری (به‌ویژه از اروپاییان) باشنده (موجود) است که در شناخت تاریخ صفویان بسیار بهره‌مند است.
کشور ایران از زمان شاه عباس یکم به پنج سرزمین، یخش شده بود و هر کدام از آن سرزمین‌ها را نیز به بخش‌های کوچک‌تر (تا ۲۵ سرزمین بخش کرده بودند). خان بالاترین مقامی بود که از طرف شاه برای اداره یک سرزمین گماشته می‌شد و تنها زیر نظر شاه انجام کار کرده و تنها به او پاسخگو بود. سرزمین زیر فرمان یک خان، خود به چند بخش تقسیم می‌شد که اداره آنها را افرادی که دارای سمت سلطان بودند، به دوش داشتند. سلطان‌ها به راستی والیان درجه دوم بودند. مقام پسین در میان والیان پس از سلطان بیگلربیگی نام داشت. خان‌ها و سلطان‌ها در بخش زیر فرمان خود مانند یک شاه کوچک فرمانروایی می‌کردند. خان‌ها، بخش اصلی درآمد سرزمین خود را برای کارهای درونی اداری و شخصی خود و نیز تعهد پرداخت مواجب سربازانی که از مرکز به آنها محول شده بود، مصرف می‌کردند و اندازهٔ نسبتاً کمی را برای دربار می‌فرستادند. آنها در برابر تهدیدهای بیگانه متعهد به نگاهبانی سرزمین زیر فرمان خود بودند. بیشتر قریب به اتفاق خان‌ها و سلطان‌ها، سران قزلباش بودند و با ایل خود در سرزمین زیر فرمان زندگی می‌کردند.